بدون شک هر کرم‌کتابى در آرزوى آن است که روزى تبدیل به یک پروانه ادبى بشود. (نویسنده شود) من هم مدت‌هاست که در این آرزو دارم مى‌سوزم اما حقیقتش طى ده سال گذشته نتوانستم یک داستان خوب را تکمیل کنم و تنها کوهى از کارهاى نیمه تمام و طرح‌هاى شروع نشده دارم. براى همین فکر کردم شاید در این مورد هم مثل بقیه درس‌هاى دانشگاه، مشکل تئورى دارم بنابراین سرى به کتاب‌فروشى‌ها زدم و کتاب «هنر رمان» اثر «ناصر ایرانى» را خریدم شاید بتوانم این مشکلم را حل کنم.
کتاب از دو بخش اصلى تشکیل شده است در بخش نخست به نام «ماهیت رمان» بیشتر به نگاهى «تاریخى»، «محتواى» به رمان دارد. در این بخش تاریخچه بوجود آمدن «رمانس» و «رمان» شرح داده شده است و جایگاه این دو سبک ادبى را در میان دیگر آثار ادبى مشخص کرده است. همچنین نمونه‌هاى اولیه این آثار را مورد بررسى کوتاهى قرار داده است. این بخش شامل فصل‌هاى زیر مى‌باشد:
- فصل اول: آینه، درخت، مادر
- فصل دوم: تعریف داستان
- فصل سوم: قصه داستان
- فصل چهارم: رمان متولد مى‌شود
- فصل پنجم: رمان و واقعیت
- فصل ششم: رمان، اخلاق، و دین
- فصل هفتم: نقش ویژه‌هاى رمان
بخش دوم به نام «صناعت رمان» رمان را از نظر ساختارى مورد بررسى قرار داده است. و ساختارهاى اصلى رمان را شرح مى‌دهد. این بخش نیز شامل فصول زیر مى‌باشد:
- فصل اول: رمان‌نویس چنین آدمى است
- فصل دوم: موضوع رمان
- فصل سوم: فن روایت
- فصل چهارم: زبان و سبک
- فصل پنجم: سه ابزار عمده روایت
- فصل ششم: دیدگاه
- فصل هفتم: طرح
- فصل هشتم: شخصیت
اما جدا از این دو بخش، کتاب داراى یک پیوست ارزشمند است که زندگى‌نامه کوتاهى از نویسندگانى است که در کتاب به آن اشاره شده است. این مجموعه شامل زندگى‌نامه ۴۳ نویسنده سرشناس مى‌باشد. همچنین کتاب داراى یک فرهنگ لغات در مورد اصلاحات هنر داستان مى‌باشد و یک واژه‌نامه انگلیسى به فارسى دو صفحه‌اى به همراه یک فهرست نام‌ها و موضوع‌ها از دیگر پیوست‌هاى ارزشمند این کتاب است.
اگر شما نیز یک کرم کتاب هستید و دوست دارید در مورد رمان مطالب بیشترى درک کنید، بخصوص اگر مى‌خواهید با اصلاحات دهن‌پر کن در بحث‌هاى ادبى شرکت کنید، بد نیست نگاهى به این کتاب بکنید. البته اگر یک کرم کتاب حرفه‌اى باشد، این کتاب مطلب کمى براى شما دارد، به جز اینکه ممکن است به شما اعتماد به نفس لازم براى نویسنده شدن را بدهد. بد نیست از دید نویسنده نگاهى به خصوصیت یک رمان نویس داشته باشیم. رمان‌نویس خصوصیات زیادى باید داشته باشد مثل شجاعت، مطالعه زیاد، تجربه و … اما شرط اساسى براى نویسنده شدن، پاسخ به یک سوال است: «آیا اگر ننویسید مى‌میرید؟» اگر پاسخ شما «آرى» است شرط لازم براى نویسندگى را دارید!
هنر رمان و بحث در مورد آن آنقدر وسیع است که به طور حتم در یک کتاب ششصد صفحه‌اى امکان نمى‌توان سر و ته آن را بیان کرد. مثلاً در این کتاب تنها به نام ۴۳ نویسنده اشاره شده است و افرادى مثل «الکساندر دوما»، «ویکتور هوگو» کاملاً از قلم افتاده‌اند. در ضمن از یک نویسنده ایران حداقل توقع آدم این است که در یک فصل به تاریخچه رمان در ایران اشاره کند و رمانس‌ها و رمان‌هاى کهن و نو ایرانى که بسیارى از آنها به نوعى مورد اقتباس رماننویسان غربى قرار گرفته است، اشاره‌اى بشود.
شاد و کتاب‌خوان باشید
نام کتاب: هنر رمان
نویسنده: ناصر ایرانى
ناشر: نشر آبانگاه
شابک: ۰-۵-۹۰۲۰۹-۹۶۴
تعداد صفحه: ۶۱۸ صفحه
شمارگان: ۲۲۰۰ نسخه
قیمت: ۳۵،۰۰۰ ریال
__________
پ.ن: اما در مورد نویسنده شدن اینجانب! پس از تحقیق و تفحصص در این کتاب و احوال نویسندگان بزرگ، به این نتیجه رسیدم که من براى نویسنده شدن اولاً خیلى تنبل هستم و دوماً وقت کافى براى کار ندارم. به امید روزى که این دو مشکل اساسى حل شود!
پ.ن.۲: این مطلب نخستین بار برای وبلاگ کرم کتاب نوشته شده است.